The Grateful Dead is zonder twijfel één van de meest invloedrijke groepen die de Amerikaanse tegencultuurscene van de vorige eeuw sierden. Sommigen zullen misschien zeggen dat ze de meest invloedrijke groep zijn, punt uit.
The Grateful Dead (en hun aanhangers, de Deadheads) waren een iconische groep die een grote rol speelde in de muziekscene van de jaren zestig. Hun invloed heeft een sterke stempel gedrukt op de Amerikaanse cultuur en de weg vrijgemaakt voor de New Age-beweging die we vandaag zien.
Het zal je misschien verbazen dat de Deadhead-cultuur nog steeds leeft, hoewel het misschien niet zo bloeiend is als het ooit was. In dit artikel gaan we dieper in op de Grateful Dead en hun invloed.
Wat maakte de Grateful Dead zo bijzonder?
The Grateful Dead was één van de bands die het meest openhartig waren in hun pleidooi voor psychedelisch gebruik. Hun concerten werden voor het eerst gezien als een veilige plek om psychedelica te gebruiken, vooral LSD. Hoewel de muziek van de band niet zoveel verschilde van andere hit bands uit die tijd, zoals Big Brother of Quicksilver, was hun benadering van muziek dat zeker.
De band stond bekend om hun vermogen om de opgewekte energie van het publiek te boeien en te ‘gebruiken’ om de stroom van het concert te sturen. Ze gebruikten hun psychedelische bekwaamheid om een harmonische sfeer te creëren waarin de muzikanten met het publiek communiceerden en vice versa.
De concerten zorgden voor zo’n unieke sfeer dat mensen keer op keer begonnen terug te keren. Deze terugkerende concertgangers werden bekend als Deadheads. De cultuur werd grotendeels gestimuleerd door deze concerten: mensen zouden elkaar ontmoeten en met elkaar vertrouwd raken tijdens verschillende concerten. Sommigen zouden bij elkaar komen, vrienden worden, een romantische relatie aangaan of kinderen krijgen.
Daarna konden de ouders hun kinderen meenemen naar Grateful Dead-concerten. De kinderen hadden een veilige plek om rond te rennen en hun kinderdromen op het gras na te jagen terwijl hun ouders in trance waren op de muziek en het gelach.
Wat is een Deadhead?
Een Deadhead kan losjes worden gedefinieerd als iemand die gewoon geniet van de muziek van de Grateful Dead, vooral de lyrische bekwaamheid en het muzikale talent van Jerry Garcia. Toen de Grateful Dead echter shows speelde in de Verenigde Staten, bereikten de Deadhead-fanatici een totaal ongekend niveau.
Sommige van deze Deadheads volgden de band van stad tot stad om gewoon aan zoveel mogelijk concerten deel te nemen. Veel van deze mensen zouden langdurige relaties aangaan en achter de Grateful Dead blijven reizen om zoveel mogelijk psychedelische sfeer op te snuiven.
De cultuur werd zo goed gedefinieerd dat ze haar eigen regels, ethiek en jargontermen voortbracht. Deadheads stonden erom bekend dat ze – soms fanatiek – toegewijd waren aan de Grateful Dead en vooral aan de leider van de band, Garcia.
The Grateful Dead & het Publiek & Fans
Eén van de manieren waarop de band hun fans bleef aantrekken en sussen, was door bij elke show die ze speelden een andere setlijst speelden. Dit zorgde ervoor dat hun toegewijde Deadheads nooit twee keer dezelfde show hoefden te zien.
The Grateful Dead was een beetje anders dan andere gecommercialiseerde bands uit die tijd. Eén van de belangrijkste verschillen was het feit dat ze hun supporters en bezoekers daadwerkelijk aanmoedigden om hun concerten te filmen, in plaats van er geld voor te eisen. Vrijwel al hun meer dan 2500 concerten staan gegarandeerd ergens op tape.
Zelfs als je de show niet echt kon halen, was de omgeving van de locatie altijd een feest. Groepen zouden zich buiten de locaties opzetten om die dye-T-shirts, snacks, psychedelica te verkopen, en verhalen zelfs. Veel van deze mensen brachten eigenlijk nooit veel tijd door bij de concerten, maar gaven er de voorkeur aan om te profiteren van de Deadhead-cultuur en hun voorliefde voor hoogwaardige psychedelica.
De sfeer / X-factor
Grateful Dead-fans erkennen universeel dat er iets ongrijpbaars is dat de gemiddelde muzikale uitvoering kan scheiden in iets veel belangrijkers, transcendenter en spiritueler.
The Grateful Dead staat misschien wel bekend als één van de krachtigste banden met hun publiek. Elke show was uniek, niet alleen omdat de setlijst anders was, maar ook omdat de band een geconcentreerde poging deed om ‘af te stemmen’ op het gevoel van het publiek en hun muziek op hen af te spelen.
Ken Kesey, auteur en oprichter van de legendarische Merry Pranksters, beschreef de sfeer bij een Grateful Dead concert vrij goed. Hij zei dat de band niet alleen de muziek speelde die ze hadden opgenomen. In plaats daarvan “speelden ze wat er in de lucht was. Wanneer de Dead op hun best zijn, zijn de trillingen die door het publiek worden opgewekt de muziek die ze spelen.”
Bandlid Phil Lesh meldde dat hun muziek een “unieke organisme had die… weerspiegelt dat ieder van ons bewust zijn spel personaliseerde. Elke man … was ons aan het toestaan om ons bewustzijn samen te smelten in de eenheid van een groepsgeest. ”
Mickey Hart, drummer van de band, zou hebben gezegd dat de Grateful Dead “niet in de muziek business zat, maar in de transportwereld.”
Er werd geloofd dat de Grateful Dead en hun concerten door veel fans werden gebruikt als “een medium dat het mogelijk maakte om andere niveaus van bewustzijn te ervaren…. Dat was meestal het terrein van de georganiseerde religie.”
Van de concerten was bekend dat mensen zich absoluut dronken voelden, zelfs als ze geen middelen hadden geconsumeerd.
De Evolutie van de Deadheads
Niet iedere Grateful Dead-fan was hetzelfde. Naarmate de jaren vorderden, veranderden de fans en het publiek nogal.
Eén van de meest voor de hand liggende transformaties was de toevoeging van een 12-stappenprogramma bij de Grateful Dead concerten. Zowel de band als de fans waren zich bewust van de onaangenaamheden van overdoses, aangezien psychedelisch gebruik zoveel hoogtij viert tijdens de Grateful Dead-concerten.
Daarom bekrachtigde de band een groep genaamd de Wharf Rats om de nuchtere crew van de band te worden. Bij elk concert hielden deze nuchtere feestgangers gele ballonnen vast om hun heldere bedoelingen kenbaar te maken. In een zee van psychedelische waanzin, zouden de nuchtere mensen de nacht verantwoordelijk houden.
De ‘tweede generatie’ Deadheads in de jaren zeventig kwam vaak de scene in via een hogeschool of universiteit, of dankzij de aanbeveling van een oudere broer of zus. De jaren tachtig waren het tijdperk waarin mensen begonnen te beseffen dat ze hun Deadhead waren buiten de festivals konden slijten, en winst konden maken op het pad dat de legendarische band door de Amerikaanse staten had gebaand.
Toen we de jaren 90 ingingen, kwamen de meeste Grateful Dead-fans meestal uit rijke of blanke gezinnen uit de middenklasse. Klasse- en welvaartsverdeling begon in de samenleving te groeien en veel rijke jongeren zochten een gemeenschapsgevoel dat ze in hun persoonlijke leven niet hadden.
Tegenwoordig blijven Deadheads jammen op opnames en cover bands, als ook naar bands die zijn geïnspireerd door de Grateful Dead.
